DOSSIERS
Alle dossiers
Gepubliceerd op maandag 19 juni 2017
IEFBE 2211

Bijdrage ingezonden door Ruben Tavernier, Arnold & Siedsma.

'Open Patent Office' - alternatief voor of aanvulling op traditionele octrooien?

De Belgische onderzoekers Frederik Questier en Wim Schreurs hebben eerder dit jaar het "Open Patent Office" in het leven geroepen. Dat is een non-profitorganisatie, waar je een zogenoemd "open patent" kan krijgen door een beschrijving van je innovatie te publiceren. Zo verkrijg je internationale defensieve bescherming. Bovendien laat je toe dat anderen direct voortbouwen op jouw idee — open innovatie dus.

De naamkeuze "open patent" is misschien een beetje ongelukkig, omdat je helemaal geen octrooi (in het Engels: patent) in handen krijgt en dus geen intellectuele eigendomsrechten verwerft. Wat je krijgt, is dat derden in principe geen eigen octrooi meer kunnen aanvragen op de innovatie die is beschreven in de als "open patent" gepubliceerde beschrijving. Dit is een defensieve publicatie, dat wil zeggen een openbaarmaking van je innovatie om je vrijheid van handelen (freedom to operate) veilig te stellen. Door defensieve publicatie van je innovatie kan je verhinderen dat derden die na het moment van jouw publicatie een octrooiaanvraag indienen een octrooi verkrijgen op jouw innovatie. Daarmee verhinder je dat derden jou achteraf met hun eigen octrooi beletten om jouw innovatie op de markt te brengen. Je verhindert dat zij een octrooi verkrijgen omdat een octrooi enkel mag worden verleend voor een uitvinding die nog niet openbaar is gemaakt. Als een onderzoeker van een traditioneel octrooibureau (zoals het European Patent Office EPO of het United States Patent and Trademark Office USPTO) dergelijke defensieve publicaties kan vinden, dan mag voor daarin beschreven innovaties geen octrooi meer worden verleend.

Hier knelde voorheen vaak de schoen, want waar kan je zulke defensieve publicaties maken? Juridisch gezien kan je bijvoorbeeld prima in het Latijn in je lokale parochieblad je innovatie beschrijven en dat is dan voldoende als internationale defensieve publicatie. Alleen, er is wellicht geen onderzoeker van het EPO of het USPTO die die publicatie kan vinden. Publicaties op je eigen bedrijfswebsite zijn ook moeilijk vindbaar en bovendien kan dan discussie ontstaan over de publicatiedatum.

Daarin schuilt volgens mij de directe meerwaarde van het Open Patent Office: dit lijkt een goed zichtbaar publicatiekanaal, zodat onderzoekers van de traditionele octrooibureaus zoals het EPO of het USPTO de defensieve publicatie gemakkelijk terugvinden, zodat achteraf niet per abuis onterecht octrooi wordt verleend aan derden. Het Open Patent Office publiceert bovendien ogenblikkelijk, gratis, met een handig referentienummer en met een timestamp. Zo is er geen financiële drempel meer — traditionele octrooibureaus kunnen ook snel publiceren, maar niet ogenblikkelijk en ook niet gratis. Bovendien is er met die timestamp waarschijnlijk geen discussie meer mogelijk over de publicatiedatum.

De meeste nieuwsartikelen en besprekingen stellen dit Open Patent Office voor als een alternatief op traditionele octrooien. Dat is te kort door de bocht. Het is volgens mij beter om te spreken over een aanvulling op traditionele octrooien. Je kan prima zelf octrooi aanvragen voor je innovatie bij een traditioneel octrooibureau en die innovatie daarnaast snel defensief publiceren bij het Open Patent Office. Kortom, het Open Patent Office is een extra tool in je strategische toolkit. De octrooigemachtigden van Arnold & Siedsma raden al lang aan om in sommige gevallen defensief te publiceren, onafhankelijk, of als onderdeel van een uitgebreidere strategie. Met dit Open Patent Office heeft u hiervoor mogelijk een uitgelezen publicatiekanaal in handen.

Toch nog één kanttekening: het Open Patent Office classificeert de gepubliceerde documenten ook zelf. Dit gebeurt natuurlijk automatisch omdat het gratis is. Echte octrooiaanvragen worden door de onderzoekers van de traditionele octrooibureaus zoals het EPO of het USPTO geclassificeerd, waarbij zij rekening houden met de precieze manier waarop en de overwegingen waarmee bepaalde technologieën worden gebruikt. Een goede classificatie vergemakkelijkt het vinden van een publicatie op basis van classificatiecodes per technisch domein. Een onjuiste classificatie kan er zelfs toe leiden dat een publicatie geheel niet wordt gevonden. Het lijkt er dus op dat hierin toch een voordeel van publicatie via traditionele octrooibureaus bestaat. Misschien is het een goed idee dat wie bij het Open Patent Office publiceert misschien ook zelf al de juiste classificatiecodes kan ingeven?