Modellenrecht - Droit des dessins et modèles  

Gerecht van de Europese Unie 4 juni 2025, IEF 22776; IEFbe 3930; ECLI:EU:T:2025:565 (Delta-Sport Handelskontor GmbHtegen EUIPO, Decathlon). In het geschil tussen Delta-Sport Handelskontor en het EUIPO, met Decathlon als interveniënte, staat de geldigheid van het Gemeenschapsmodel voor een duikmasker centraal. Delta-Sport verzoekt om nietigverklaring van het model, met als argument dat alle uiterlijke kenmerken van het masker uitsluitend door technische functie worden bepaald en dat het model geen eigen karakter heeft. De nietigheidsafdeling van het EUIPO wijst het verzoek af, en de Kamer van Beroep bevestigt deze beslissing. Vervolgens legt Delta-Sport de zaak voor aan het Gerecht. Het Gerecht overweegt dat bij de beoordeling moet worden vastgesteld of de uiterlijke kenmerken van het masker uitsluitend technisch zijn bepaald, of dat daarnaast andere, in het bijzonder esthetische, overwegingen een rol hebben gespeeld. Uit het dossier blijkt dat bij het ontwerp van het Decathlon-duikmasker niet alleen technische, maar ook esthetische keuzes zijn gemaakt. Het Gerecht wijst erop dat de ovale vorm van het kader en de ‘X’-vormige hoofdband mede door visuele overwegingen zijn gekozen. Ook het bestaan van alternatieve vormen, het kleurgebruik, de inschakeling van een extern designbureau, de presentatie van verschillende prototypes en verklaringen van ontwerpverantwoordelijken zijn volgens het Gerecht aanwijzingen dat het ontwerp niet alleen technisch bepaald is. Het betoog van Delta-Sport, dat uitsluitend technische motieven doorslaggevend waren, wordt verworpen. Het Gerecht bevestigt dat de Kamer van Beroep terecht heeft aangenomen dat verklaringen van Decathlon aanvullend bewijs vormen, en dat het geheel van objectieve gegevens en het ontwikkelproces aantoont dat esthetische motieven ook bepalend zijn geweest.

Gerecht van de Europese Unie 2 april 2025, IEF 22654; IEFbe 3903; ECLI:EU:T:2025:349 (SMT GmbH tegen EUIPO, Gerrit Pies en Wolfgang Rixen). Het Gerecht spreekt zich uit over het beroep van SMT GmbH tegen een beslissing van de Kamer van Beroep. Deze beslissing ging over een ingeschreven Gemeenschapsmodel voor een profielstaaf, ingedeeld onder bouwmaterialen. De Kamer had het beroep van interveniënten Gerrit Pies en Wolfgang Rixen toegewezen en daarmee de eerdere nietigverklaring van het model vernietigd. De zaak begon met een verzoek van SMT tot nietigverklaring. Volgens haar was het model niet nieuw, had het geen eigen karakter en waren de uiterlijke kenmerken technisch bepaald. SMT stelde dat elementen zoals de uitsparingen en groeven noodzakelijk in hun exacte vorm en afmetingen moesten worden nagebootst om de profielstaaf met andere producten mechanisch te kunnen verbinden. Daardoor zou er geen ontwerpvrijheid zijn geweest. De nietigheidsafdeling van het EUIPO gaf SMT eerder gelijk. Pies en Rixen stelden echter beroep in. De Kamer van Beroep vernietigde daarop de beslissing en oordeelde dat het aangevoerde oudere model het eigen karakter van het betwiste model niet wegneemt. Ook de overige nietigheidsgronden werden verworpen.

Conclusie A-G 6 maart 2025, IEF 22607, IEFbe 3892; ECLI:EU:C:2025:153 (Lego tegen Pozitív Energiaforrás). Deze zaak betreft de bescherming van het Lego-systeem van bouwstenen onder het modelrecht van de EU. Pozitív Energiaforrás wilde bouwspeelgoed invoeren onder het merk Qman. Lego diende hiertegen een klacht in en de Hongaarse douane nam de goederen in beslag wegens een mogelijke schending van Lego’s modelrechten. Het verzoek om een voorlopige maatregel werd echter door de rechter afgewezen. De vorm van de verbindingsonderdelen is technisch bepaald, wat de creatieve speelruimte beperkt. De rechter vond dat een geïnformeerde gebruiker de modellen met een hoge mate van aandacht beoordeelt en dat de producten van Pozitív Energiaforrás een andere algemene indruk wekten dan de Lego-modellen. Dit werd in hoger beroep wel toegewezen. Lego startte een inbreukprocedure bij de bodemrechter, die de zaak schorste en vragen aan het Hof van Justitie van de EU voorlegde. A-G Szpunar beantwoordt in deze uitspraak de eerste prejudiciële vraag. Het antwoord op de tweede vraag kan namelijk volgens hem zonder meer worden afgeleid uit vaste rechtspraak.

Hof van Beroep Brussel 23 september 2024, IEFbe 3828; 2022/ AR/1147 (Smappee tegen Blitz Power) Smappee, een producent van laadstations voor elektrische auto's, beschuldigde concurrent Blitz Power van inbreuk op haar Gemeenschapsmodel en auteursrecht met betrekking tot de vormgeving van haar laadpalen. Smappee stelde ook dat Blitz Power zich schuldig maakte aan oneerlijke marktpraktijken door haar laadpalen op de markt te brengen. Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel stelde Smappee in het gelijk, Blitz Power heeft hoger beroep aangetekend tegen dit vonnis.

Hof van Beroep Brussel 8 oktober 2024, IEFbe 3812; 2018/AR/177 (Van Ratingen tegen Versuni) Philips produceert en verhandelt de Airfryer en beschikt over verschillende Gemeenschapsmodelinschrijvingen voor het design van de Airfryer. Philips claimt dat Van Ratingen, een Belgische fabrikant van huishoudelijke apparaten, met haar SnackTastic toestellen inbreuk maakt op de modelrechten van Philips voor de Airfryer. De rechtbank van koophandel in Brussel oordeelde dat Van Ratingen inbreuk maakt op de modelrechten van Philips. Van Ratingen gaat tegen de uitspraak in beroep bij het hof van beroep Brussel.

EUIPO KvB 11 september 2024, IEF 22257, IEFbe 3791; R 5/2024-3 (Ekomill OÜ tegen Ecosauna Project OÜ). Eiseres in deze zaak is Ekomill OÜ (hierna: Ekomill). Zij was geruime tijd de rechthebbende van een Gemeenschapsmodel met betrekking tot een verplaatsbaar gebouw (zie afbeelding). Maar op verzoek van Ecosauna Project OÜ (hierna: Ecosauna) heeft de nietigheidsafdeling van het EUIPO dit model nietig verklaard, omdat het niet het vereiste eigen karakter heeft (art. 6 GemVo). De nietigheidsafdeling concludeert namelijk dat er vóór de registratie van Ekomill al twee modellen bestonden die dezelfde kenmerken hadden als het model van Ekomill. Dit blijkt uit verschillende sociale media posts die door Ecosauna zijn aangevoerd, inclusief screenshots en hyperlinks. Ekomill gaat in hoger beroep en betwist de relevantie en authenticiteit van de posts. Zij benadrukt dat Ecosauna er belang bij heeft dat het model nietig wordt verklaard. De aangevoerde bronnen zouden niet betrouwbaar zijn en van de Facebook-posts kan bovendien de datum zijn veranderd. Ecosauna ontkent dit alles.

High Court of Justice 8 juli 2024, IEF 22230, IEFbe 3782; [2024] EWHC 1727 (IPEC) (AGA Rangemaster Group Limited tegen UK Innovations Group Limited en Michael Patrick McGinley). De Britse rechter doet in deze zaak uitspraak over een geschil tussen AGA Rangemaster Group Limited (hierna: AGA) enerzijds en UK Innovations Group Limited en Michael Patrick McGinley (hierna: gedaagden) anderzijds. AGA is de fabrikant en verkoper van de populaire Britse AGA-kookfornuizen. Gedaagden specialiseren zich in de installatie en verkoop van elektronische kooksystemen, onder andere met betrekking tot AGA-fornuizen. Met andere woorden, zij refurbishen AGA-fornuizen zodat die op stroom kunnen werken en zij verkopen de aangepaste modellen vervolgens door aan derden. AGA heeft in beginsel geen bezwaar tegen deze praktijk. Echter, AGA stelt dat gedaagden te ver gaan in hun bewerkingen en in hun marketing, wat beide inbreuk zou maken op haar merkrechten. Ook stelt zij dat het door gedaagden geïnstalleerde bedieningspaneel in de AGA-fornuizen inbreuk maakt op het auteursrecht dat AGA heeft op een modeltekening van een van haar eigen fornuizen. Gedaagden zijn het niet met de stellingen eens.

Kattenbakontwerpen en IPObel's nieuwe screeningdienst

Artikel geschreven door Caroline Theunis, advocaat.

In een vonnis van 19 oktober 2023 wees de ondernemingsrechtbank te Brussel de model- en auteursrechtbescherming van kattenbakken af. De zaak is niet alleen enigszins opmerkelijk doordat de rechter gebrek aan originaliteit (auteursrecht) direct afleidt uit de afwezigheid van individualiteit en nieuwheid (modelrecht), maar belicht ook de meerwaarde die de nieuwe IP-screeningdienst van IPObel kan bieden.

HvJEU 27 februari 2024, IEF 21926, IEFbe 3720 ;C-328/21 (KaiKai) Op 24 oktober 2018 heeft KaiKai bij het EUIPO een meervoudige aanvraag tot inschrijving van twaalf gemeenschapsmodellen ingediend waarbij zij voor al deze modellen aanspraak maakte op voorrang op grond van internationale aanvraag PCT/EP2017/077469. De onderzoeker van het EUIPO heeft KaiKai meegedeeld dat de betrokken inschrijvingsaanvraag in zijn geheel was aanvaard, maar dat het geclaimde recht van voorrang voor alle betrokken gemeenschapsmodellen werd geweigerd, aangezien de datum van indiening van de krachtens het PCT ingediende internationale aanvraag van 26 oktober 2017 meer dan zes maanden voor de datum van indiening van deze inschrijvingsaanvraag lag. KaiKai heeft bij het EUIPO beroep ingesteld tegen de beslissing van de onderzoeker. De derde kamer van beroep van het EUIPO heeft dit beroep verworpen.

Gerecht van de Europese Unie 24 januari 2024,IEF 21859,IEFBe 3712 ; ECLI:EU:T:2024:22 (Delta Sport tegen EUIPO) Deze zaak gaat over een juridisch geschil met betrekking tot een geregistreerd gemeenschapsmodel voor bouwstenen van Lego. Eerder oordeelde het EUIPO dat het gemeenschapsmodel ongeldig was, omdat alle kenmerken van het uiterlijk van het product werden bepaald door de technische functie ervan. In deze zaak dient er weer gekeken te worden of het gemeenschapsmodel geldig is, waarbij de kern van het debat draait om de technische functie van de betrokken productkenmerken en of ze onder de bescherming van de wet vallen