Modellenrecht - Droit des dessins et modèles

Prejudicieel gestelde vraag aan HvJ EU 2 november 2018, IEF 18077, IEFbe 2780; ECLI:NL:HR:2018:2027 (Spin Master tegen High5) Modellenrecht. Procesrecht. Zie eerder [IEF 16516], [IEF 17968]. Spin Master is een Canadese onderneming in speelgoedproducten. Onder het merk “Bunchems” verhandelt zij speelballetjes (klittenballetjes) van plastic. Op 16 januari 2015 is op naam van Spin Master en onder nummer 002614669-0002 een Gemeenschapsmodel voor haar speelballetjes geregistreerd. High5 verhandelt onder de naam “Linkeez” eveneens speelballetjes (klittenballetjes) van plastic. High5 stelde dat de voorzieningenrechter in de rechtbank Amsterdam niet bevoegd was. De voorzieningenrechter verklaarde zich echter wel bevoegd omdat een verbodsvordering is ingesteld die beperkt is tot het Nederlandse grondgebied. Op grond van art. 81 GModVo is de rechtbank Den Haag in eerste aanleg bevoegd. De Procureur-Generaal vordert dit vonnis, waartegen geen gewoon rechtsmiddel meer openstaat, ‘in het belang der wet’ te vernietigen. Het cassatiemiddel houdt in dat de voorzieningenrechter heeft miskend dat uitsluitend de voorzieningenrechter in de rechtbank Den Haag bevoegd is kennis te nemen van vorderingen tot het treffen van voorlopige en beschermende maatregelen inzake inbreuk op Gemeenschapsmodellen.

Voorz. NL Rechtbank van Koophandel Brussel 26 januari 2017, IEFbe 2743 (Odeaubois BVBA tegen Act-design BVBA) Gemeenschapsmodelrecht. Odeaubois is een onderneming gespecialiseerd in de conceptie, realisatie en commercialisatie van kunstwerken. X is ontwerper. Partijen hebben een samenwerkingsovereenkomst voor deelname aan een evenement van de stad Lyon. De door Odeaubois ontworpen ovoïde constructie werd door ACT-Design verlicht. Odeaubois is houdster van gemeenschapsmodel 000500913-0001. Odeaubois stelt dat gedaagde(n) verantwoordelijk zou zijn voor realisatie van een constructie in Sharjah, in de Verenigde Arabische Emiraten. Eisende partij levert niet het bewijs van enige handeling binnen de Gemeenschap. Om aanknopingspunten met de EU te vinden, verwijst Odeaubois naar de zetel van ACT-Design, of nog de nationaliteit van de heer X. Uiteraard heeft dit geen impact op de territoriale bescherming geboden door het modelrecht. De vordering is ontvankelijk, maar niet gegrond.

Rechtbank van Koophandel Brussel 11 mei 2017, IEFbe 2710 (Fatboy tegen Makro) Modellenrecht. Auteursrecht. Fatboy heeft een luchtzak op de markt gekend onder de naam 'LAMZAC'. Daarvoor hebben ze een geregistreerd gemeenschapsmodel. Makro verkoopt een product genaamd 'Luchtbed Loung Air XL'. Fatboy vordert staking en gestaakt te houden van de verkoop van het luchtbed. Het ligmeubel van de Makro wekt bij de geïnformeerde gebruiker dezelfde indruk als bij het model van Fatboy. Net als het model van Fatboy wordt het inbreukmakende ligmeubel verkocht door Makro gekenmerkt door een langwerpig dubbele buis die in het middel over de lengte verbonden is, aan één uiteinde doorloopt en knikt, en aan het andere uiteinde een dichtgemaakte opgerolde grote opening kent. Uit stukken blijkt dat de ontwerper tijdens het ontwerpproces verschillende vrije en creatieve keuzes heeft gemaakt. Fatboy toont aan dat de auteursrechten van de ontwerper zijn overgedragen aan haar. De stakingsvordering wordt toegewezen.

Hof van beroep Brussel 5 september 2017, IEFbe 2658 (Wamo tegen WTG) en NL Rechtbank van Koophandel Brussel 4 juni 2014, (WTG tegen WAMO)  Auteursrecht. Modellenrecht. Marktpraktijken. WTG ontwerpt, produceert en verdeelt kledingstukken voor de Belgische en Europese markt, onder meer het merk Who’s That Girl. Wamo is uitbater van meer dan 40 kledingwinkels in België die handel drijven onder de naam ZEB. WAMO verkoopt vooral kledij van bekende merken en biedt daarnaast kledij aan onder haar eigen huismerken. WTG stelt dat drie kledingstukken van haar zijn gekopieerd: een jurk, topje en rok. De eerste rechter verklaart de vordering van WTG gegrond. Het hof vernietigt het bestreden vonnis. Noch de elementen, noch de combinatie van de elementen van de jurk, het topje en de rok voldoen aan het oorspronkelijkheidsvereiste. Deze genieten derhalve geen auteursrechtelijke bescherming. De vordering gesteund op het modellenrecht is tevens ongegrond, want de elementen verlenen geen eigen karakter aan het model van de jurk, topje of rok. Verder is er geen inbreuk op de eerlijke marktpraktijken door het beweerde nabootsen van kledingstukken. Er zijn geen begeleidende onrechtmatige omstandigheden. De vordering is ook op dit vlak ongegrond.

NL Rechtbank van Koophandel Brussel 16 november 2017, IEFbe 2654 (ISOMO tegen ZZIP) Modellenrecht. Merkenrecht. ISOMO produceert en commercialiseert onder meer akoestisch schuim. Zij is steeds op zoek naar nieuwe toepassingen voor haar schuim en zo ontstond eind 2013 het idee om schuim te gebruiken voor lichttoepassingen. ZZIP is actief in de sector voor akoestische verlichtingsproducten. De twee partijen gingen samenwerken aan een gezamenlijk product. ZZIP was verantwoordelijk voor de ontwikkeling en ISOMO zou hierop een licentie krijgen. In casu spelen twee modellen en rol: ACOSHAPE+ en Yoyo. Per e-mail laat ISOMO weten dat ze het Yoyo-model heeft laten registeren als gemeenschapsmodel en octrooirechten heeft genomen, om te vermijden dat één en ander zou gekopieerd worden. Zij erkent verder expliciet dat ZZIP de ontwerper is geweest van het bewuste model. ISOMO toont niet aan dat het model in haar opdracht gemaakt waren, dus komt het recht op het gemeenschapsmodel toe aan ZZIP. Het Benelux beeldmerk van ZZIP voor de ACOSHAPE+-naam maakt geen depot te kwader trouw uit, omdat het logisch was dat zij op een gegeven moment overging tot registratie van een merk. ISOMO commercialiseert producten die rechtstreeks gekopieerd zijn van de modellen van ZZIP en gebruikt het logo van ACOSHAPE+. Ze maakt hierdoor inbreuk op de modellen en het merk van ZZIP. De hoofdvordering wordt ongegrond verklaard. De tegenvordering is gegrond.

Hof van beroep Gent 18 december 2017, IEFbe 2644 (M&M tegen Matthieu Duchene Design) De redactie is op zoek naar: Tussenarrest Hof van beroep Gent 3 april 2017 en Rechtbank van Koophandel Gent (afd. Gent) 13 november 2014, om deze aan dit bericht toe te voegen redactie@ie-forum.be. M&M heeft op 29 januari 2012 van elk type brilmontuur van Matthieu Duchene Design, waaronder de “Menthe” en “Basilic” één exemplaar gekocht en heeft daarna de eigen quasi identieke monturen op de markt gebracht. M&M betwist het bestaan van het auteursrecht van Matthieu Duchene Design op de “Menthe” en “Basilic”. Schetsen en het merk op het montuur bewijzen echter voldoende dat zij de auteursrechthebbende persoon is. Het montuur Menthe is een eigen intellectuele schepping. Bijgevolg is dat dit model origineel is in de zin van de wet. Met het montuur “PD 6195” maakt M&M derhalve inbreuk op het montuur “Menthe”. Bij een globale indruk, op een normaal aandachtige brilkoper, zijn de monturen identiek te noemen. Er is sprake van namaak. De handelswijze van M&M is een vorm van onrechtmatige mededinging. Er is sprake van een schending van de eerlijke marktpraktijken.

Voorz. NL Rechtbank van Koophandel Brussel 21 december 2017, IEFbe 2643 (De Nieuwe Smid tegen Verweerder) Modellenrecht. Beide partijen zijn smid. Zij positioneren zich op de markt van de smeedijzeren terrasoverkappingen en veranda’s. Verweerder was in dienst bij De Nieuwe Smid en heeft daarna zijn eigen zaak opgestart. De Nieuwe Smid laat in 2016 het gemeenschapsmodel (nr. 003399245-0001) inschrijven en meent dat twee constructies op de website van Verweerder inbreuk maken op haar gemeenschapsmodel. Ook wordt Verweerder oneerlijke handelspraktijken en parasitair gedrag verweten. Een uiterlijk identiek model is echter in 2012 al openbaar gemaakt in de wintereditie van een tijdschrift. Het gemeenschapsmodel van De Nieuwe Smid wekt geen verschillende algemene indruk op bij een geïnformeerde gebruiker. Het is niet nieuw en heeft geen eigen karakter. Het gemeenschapsmodel is nietig. In die omstandigheden kan Verweerder geen inbreuk maken op het model.

Voorz. NL Rechtbank van Koophandel Brussel 28 december 2017, IEFbe 2642 (Del Ponti tegen Metafan en Goel & Goel International) Modellenrecht. Del Ponti is een spuitgieterij en ontwikkelt onder meer ten behoeve van betonnen hekwerken de volgende betonplaathouders. De voormelde betonplaathouders zijn beschermd middels geregistreerde Gemeenschapsmodellen (nummer 001107981-0001 en 001277388-0002). Metafan was in het verleden afnemer van voormelde betonplaathouders van Del Ponti. Del Ponti stelt dat Metafan inbreuk pleegt op hun gemeenschapsmodellen door producten op de markt te brengen, die zij zou invoeren uit India. De gemeenschapsmodellen zijn rechtsgeldig, want er is geen reconventionele vordering tot nietigverklaring ingesteld. De inbreuk wordt niet betwist door Metafan. De vordering is gegrond verklaard. De rechten van Del Ponti worden afdoende beschermd door het opleggen van een stakingsbevel in combinatie met een dwangsom en terugroepingsmaatregel. Bijkomende maatregelen inzake publicatie zijn niet van aard dat zij de gewraakte daad kunnen doen ophouden.